Perimenopoz Nedir?

11 Nisan 2025 | Hormonal Dönüşüm

Perimenopoz Dönemi Nedir?

Perimenopoz, bir kadının üreme döneminden menopoza geçiş sürecine verilen isimdir. Kelime anlamı olarak “menopozun çevresi” anlamına gelir. Bu dönem, hormon düzeylerindeki dalgalanmalarla birlikte başlar ve kadının son adet döneminden yaklaşık bir yıl sonrasına kadar devam edebilir. Genellikle 40’lı yaşların ortalarında başlasa da bazı kadınlarda daha erken yaşlarda da görülebilir.

Hangi Değişiklikler Yaşanır?

Perimenopoz süreci, vücutta özellikle östrojen ve progesteron hormonlarının dengesizleşmesiyle karakterizedir. Bu değişim birçok fizyolojik ve duygusal belirtinin ortaya çıkmasına neden olabilir:

  • Adet düzensizlikleri
  • Ateş basmaları ve gece terlemeleri
  • Ruh hali değişimleri
  • Uyku bozuklukları
  • Vajinal kuruluk ve cinsel istekte azalma
  • Baş ağrıları ve konsantrasyon güçlüğü
  • Yorgunluk

Perimenopoz Ne Kadar Sürer?

Perimenopoz süresi kişiden kişiye değişmekle birlikte genellikle 2–8 yıl arasında sürer. Bu dönem, kadının yumurtalıklarının hormon üretimini azaltmaya başlamasıyla başlar ve menopoza (yani 12 ay boyunca hiç adet görmemeye) girilmesiyle sona erer. Menopoza geçişin yaklaştığını gösteren en önemli işaret, adet döngüsündeki düzensizliklerin artmasıdır.

Ne Zaman Doktora Başvurmalı?

Perimenopozun doğal bir süreç olması, bazı belirtilerin ihmal edilmesi anlamına gelmemelidir. Aşağıdaki durumlarda mutlaka bir uzmana danışılmalıdır:

  • Çok yoğun veya uzun süren adet kanamaları
  • Adet dönemi dışında kanamalar
  • Şiddetli ruhsal değişiklikler ya da depresyon
  • Uyku bozuklukları yaşam kalitesini etkiliyorsa
  • Cinsel ilişki sırasında ağrı ya da şiddetli vajinal kuruluk

Perimenopozda Yaşam Tarzı Önerileri

  • Düzenli egzersiz (özellikle yürüyüş ve yoga)
  • Dengeli ve bitkisel ağırlıklı beslenme
  • Kafein ve alkol tüketiminin sınırlandırılması
  • Uyku hijyenine dikkat edilmesi
  • Destekleyici sosyal çevre ve gerekirse psikolojik destek

Bitkisel takviyeler veya alternatif tedaviler kullanılmadan önce mutlaka doktora danışılmalıdır.

Hormon Tedavisi Gerekli mi?

Her kadın için şart olmasa da, perimenopozda ortaya çıkan şikâyetleri hafifletmek amacıyla hormon tedavileri (HRT) bazı durumlarda önerilebilir. Özellikle:

  • Şiddetli sıcak basmaları
  • Uyuyamama
  • Ruhsal çöküntü
  • Vajinal atrofi

gibi durumlarda, doktor kararıyla kısa süreli ve düşük dozda hormon tedavileri uygulanabilir. HRT herkes için uygun değildir; meme kanseri, kalp hastalığı gibi riskleri olan bireylerde dikkatli değerlendirme gerekir.